Datum:             18 maart 2021

Onderwerp:     Voortgang Sportvisserij Loodvrij

Geachte bestuurder, 

Heel graag willen wij u informeren over de stand van zaken met betrekking tot het afbouwen van het loodgebruik in de hengelsport. Lood hoort niet thuis in het water. Daarom werkt de sportvisserij samen met andere (overheids- en natuur)organisaties aan het terugdringen van het loodgebruik in de hengelsport. We schrijven dit mede namens de hengelsportvereniging(en) in uw gemeente.

Georganiseerde sportvisserij

Heel veel mensen vissen in Nederland. Het is één van de meest beoefende buitenactiviteiten. Op voetbal na is Sportvisserij Nederland – tevens lid van NOC*NSF – met bijna 700.000 leden de grootste sportbond. We hebben dan ook een grote organisatie met veel kennis over water en vis. Binnen heel veel gemeenten is de hengelsportvereniging een van de grootste , zo niet de grootste, sportverenigingen. Hengelsportverenigingen organiseren tal van activiteiten op het gebied van educatie en participatie, waaronder vislessen voor de jeugd en vissen met ouderen, wat samen met het Instituut voor Natuureducatie (IVN) wordt gedaan. Sportvissers genieten van het buiten zijn en zijn over het algemeen echte natuurliefhebbers.

Green Deal Sportvisserij Loodvrij

Veel sportvissers gebruiken lood als verzwaring van de lijn. Lood is slecht voor mens, dier en milieu. Onderzoek door Wageningen Marine Research heeft aangetoond dat het loodverlies veel minder groot is dan eerder werd aangenomen en door sommigen – zoals bijvoorbeeld de Stichting Gezond Water – nog altijd bewust wordt gesuggereerd (voor details zie de bijlage). Dit neemt niet weg dat we vanuit de sportvisserij het loodgebruik willen terugdringen en uiteindelijk stoppen. Met de Rijksoverheid (4 ministeries), de Unie van Waterschappen, Natuurmonumenten en Dibevo (brancheorganisatie gezelschapsdieren) is daarom in 2018 de Green Deal Sportvisserij Loodvrij afgesloten. Het doel van deze Green Deal is het stoppen van het loodgebruik in de sportvisserij in 2027. Daarbij wordt gestreefd naar een reductie van 30% in 2021. Inzet daarbij is om via een cultuuromslag en gedragsverandering het loodgebruik snel terug te dringen. Via verschillende sporen (waaronder uitgebreide bewustwordingscampagnes en pilotgebieden) wordt hard gewerkt om dit te realiseren. In het najaar van 2021 wordt de Green Deal geëvalueerd en zal beoordeeld worden of aanvullende inzet en/of maatregelen nodig zijn. 

Gedragsverandering en toename gebruik loodvervangers

Samen met de Green Deal partners hebben we bewust gekozen voor een tijdpad van tien jaar (2027) en een tussendoel na drie jaar (2021). Het vraagt tijd om draagvlak te creëren en een gedragsverandering te bewerkstelligen. Zeker ook omdat we ons niet alleen richten op de eindgebruiker, de sportvisser maar ook op detaillisten en (internationale) producenten. De betrokkenheid en het enthousiasme vanuit verenigingen en sportvissers om de hengelsport te  verduurzamen nemen snel toe. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de verschillende loodvrije pilotgebieden en de meer dan 100 loodvrije evenementen die jaarlijks worden georganiseerd. 

Steeds meer sportvissers gebruiken milieuvriendelijke vervangers voor lood. In 2019 maakte al 17% van de sportvissers gebruik van loodvervangers. 

Europees loodverbod

Ook in Europa staat het gebruik van lood in de jacht en hengelsport in de belangstelling. Het European Chemical Agency (ECHA) heeft na uitgebreid onderzoek onlangs voorgesteld om de verkoop en het gebruik van lood in de hengelsport binnen enkele jaren in banden te leggen (voor details zie de bijlage). Dit voorstel is in lijn met de doelstelling van de Green Deal Sportvisserij Loodvrij. De verwachting is dat de ontwikkeling van loodvervangers hiermee in een stroomversnelling komt. 

Regionale aanpak

In Fryslân wordt door de regionale koepelorganisatie, Sportvisserij Fryslân, hard gewerkt aan het terugdringen van het loodgebruik. In 2020 zijn in gemeente Leeuwarden en Noardeast-Fryslân de eerste loodvrije VISparels gerealiseerd. Dit jaar wordt het aantal loodvrije wateren onder andere uitgebreid met een VISparel binnen gemeente Achtkarspelen. Aan elke loodvrije visvijver wordt een inruilactie bij een hengelsportwinkelier gekoppeld. In 2020 werd er bij drie winkeliers maar liefst zeventig kilo lood ingeruild voor een passend alternatief. Daarnaast worden er bij viswedstrijden op zowel zoet als zout water en jeugdactiviteiten voorlichtende flyers en loodalternatieven uitgedeeld. Voor meer informatie over de regionale aanpak kunt u de website www.visseninfriesland.nl raadplegen.  

Binnen de georganiseerde hengelsport werken wij hard aan een loodvrije sportvisserij en wij zijn, samen met de hengelsportvereniging(en) in uw gemeente, daarbij graag uw partner. 

Alle informatie over Sportvisserij Loodvrij kunt u vinden op www.sportvisserijloodvrij.nl

Heeft u naar aanleiding van deze brief of over sportvisserij in zijn algemeenheid nog vragen, schroom dan niet om ons te bellen of te mailen. Wij helpen u graag verder.

Met vriendelijke groet,

Obe Veldman

Voorzitter Sportvisserij Fryslân